тартылу

тартылу
1) страд.-возвр. от тарту 1)-2), 5)-8), 11)-14), 16)-23), 25)-29); тяну́ться/потяну́ться; притя́гиваться/притяну́ться; придвига́ть/придви́нуться; удлиня́ться/удлини́ться; дёргаться/дёрнуться; отдёргиваться/отдёрнуться; стя́гиваться/стяну́ться (в одно место); привлека́ться/привле́чься (о внимании и т. п., к суду и т. п.) вовлека́ться/вовле́чься; склоня́ться/склони́ться к чему, к какому-л. мнению и т. п.) протя́гиваться/протяну́ться (о проволоке, шнуре и т. п. между двумя точками) пришива́ться/приши́ться (по краю шитья); натя́гиваться/натяну́ться (на что-л.) задёргиваться/задёрнуться (о занавеси и т. п.) затя́гиваться/затяну́ться (чем); моло́ться (о муке); (долго) продлева́ться/продли́ться
2) стя́гиваться/стяну́ться; сужа́ться/су́зиться

биле тартылган — та́лия его́ си́льно стяну́лась (су́зилась)

3) см. тарту 10)

күңеле белән кемгә тартылу — тяну́ться душо́й (к кому)

әнисенә тартылу — стреми́ться (отстраняясь от кого, чего) к ма́тери

4) вырыва́ться, рва́ться вон (о животном на привязи)
5) (сильно) натя́гиваться/натяну́ться, быть натя́нутым, напряжённым (в конкретных знач.) || натя́нутость, напряжённость (в прям.; перен. знач.)

тартылган кыллар — напряжённые стру́ны, см. тж. тарттырылу

6) разг. вы́расти, подрасти́ (в длину); вы́махнуть (о юноше)
7) худе́ть/похуде́ть, теря́ть/потеря́ть в ве́се

шактый тартылган — он заме́тно похуде́л

8) ре́зко отходи́ть/отойти́ || отскочи́ть (увиливая от удара)
9) тяну́ться, затя́гиваться/затяну́ться, растя́гиваться/растяну́ться, дли́ться || затя́гивание (нежелательным образом - дела, процесса, времени)
10) перен. тяну́ться || тя́га, тяготе́ние; устремля́ться || устремле́ние

күңелем сиңа тартыла — душа́ моя́ устремля́ется к тебе́

11) затя́гиваться/затяну́ться || затя́гивание (тучами, дымом и т. п.)

җир өстенә томан тартылды — зе́млю затяну́ло тума́ном; пове́рхность земли́ затяну́лась тума́ном


Татарско-русский словарь, 56000 слов, 7400 фразеологических выражений. - Институт языка, литературы и искусства им. Г. Ибрагимова. 2007.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Полезное


Смотреть что такое "тартылу" в других словарях:

  • асылыну — 1. Түбән таба салыну. Эленү 2. Үзеңнән югары берәр нәрсәгә тотынып, гәүдәне түбән таба салындырып тору яки тартылу 3. Үлү максаты белән үз муенына бау салу 4. күч. Берәр кешегә барып сарылу, кочаклау; ялынып тагылу. Сагынып, иркәләнеп сарылу …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • гомик — Үз җенесендәге кешегә җенси тартылу тоя торган кеше …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • гомосексуализм — Үз җенесеңдәге кешегә җенси тартылу …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • гомосексуалист — Үз җенесендәге кешегә җенси тартылу тоя торган кеше …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • гравитация — Бөтендөнья тартылышы; материянең үзара тартылу үзлеге …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • дәрт — 1. Ашкыну һәм рухи күтәренкелек, омтылыш; рухи көч. Теләк эчәргә дәртем юк, диде 2. Ярату, сөю хисе. Икенче җенескә тартылу тойгысы 3. с. Дәртле, ашкынучан, омтылучан балыкка дәрт кеше …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • җавап — 1. Бирелгән сорау буенча нәр. б. аңлату, раслау яки кире кагу тәртибендә әйтелгән сүз. Дәрестә куелган сорау яки бирем буенча укучының укытучы һәм класс алдында сөйләве 2. Үзеңнең барлыгыңны, кайда булуыңны һ. б. белдерү өчен аваз салу, эндәшү 3 …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • йөгерү — 1. Аякларны тиз тиз алыштырып, кискен этәрешле адымнар белән бик кызу хәрәкәт итү. Ашыгып кая да булса китеп бару 2. Зур тизлек белән бару (поезд, машина һ. б. ш. тур.). Зур тизлек белән күчү, таралу (төтен, җил, яктылык һ. б. тур.). Организмга… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • лесбиянка — Хатын кызга карата җенси тартылу тоя торган хатын кыз …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • мобилизацияләнү — 1. Мобилизация үткәрелү 2. Мобилизациягә тартылу …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

  • талпыну — 1. Очып китәргә омтылып, канат җилпү, җилпенү. Берәр юнәлештә очып китәргә яки очып килеп һөҗүм итәргә омтылып омтылып кую. Бер урында еш еш канат җилпеп тору 2. Селкенеп яки инерция белән бер якка тартылу; чайкалу 3. күч. Бөтен көчне биреп… …   Татар теленең аңлатмалы сүзлеге


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»